ATT (ACİL TIP TEKNİSYENİ)

   Ülkemizde ilk defa 2000 yılında sağlık meslek liselerinde acil tıp teknisyeni sıfatıyla mezun olan ATT ler 2004 yılından bu yana aktif şekilde 112 ash bünyesinde görev almaktadır.22 Mayıs 2014 tarihli ve 29007 sayılı resmi gazetede yayınlanan sağlık meslek mensupları iş ve görev tanımlarına dair yönetmelik Ek-1B kapsamında ATT lerin iş ve görev tanımları aşağıdaki şekilde belirlenmiştir.
1. İnravenöz ve intraosseöz girişim yapar.
2. Temel hava yolu uygulamaları, endotrekeal entübasyon ve oksijen uygulaması yapar.
3. Uygun taşıma tekniklerini uygular.
4. temel yaşam desteği protokollerini uygular.Bu uygulama sırasında yarı otomatik ve tam otomatik eksternal defibrilatörleri kullanır.
5. Travma stabilizasyonu ile kırık, çıkık ve burkulmalarda stabilizasyonu sağlar.
6. Hastanın nakle hazır hale gelmesini sağlar.
7. yara kapatma ve basit kanama kontrolü yapar.
8. acil doğum durumunda doğum eylemine yardımcı olur.
9. Monitörizasyon ve defibrilasyona yardımcı olur.
10. görevin tüm aşamalarında haberleşme ağını doğru ve hızlı bir biçimde kullanır.
11. Ambulansı teknik, tıbbi araç-gereç ve malzeme yönünden kullanıma hazır halde bulundurur, gerektiğinde ambulansta sürücülük görevi yapar.

112 İSTASYON TİPLERİ (ASH İSTASYONLARI)

A TİPİ İSTASYON:

24 saat kesintisiz sadece ambulans hizmeti verilen, ihtiyaca göre birden fazla

ekip ve ambulans bulundurulan, ida

ri ve özlük hakları bakımından başhekimliğe bağlı ve kadrolu personeli

olan istasyonlardır. Bu istasyonlar;

1)

Ekip içerisinde hekim bulunanlar (A1) tipi istasyon,

2)

Ekip içerisinde hekim bulunmayanlar ise (A2) tipi istasyon olarak adlandırılır.

B TİPİ İSTASYON:

Birinci, ikinci ve üçüncü basamak resmi sağlık kurum ve kuruluşları ile entegre

olarak

kesintisiz ambulans ve acil servis hizmeti verilen; kadrosu ve özlük hakları bakımından bünyesinde

bulunduğu kuruma ve ambulans hizmeti bakımından merkeze bağlı olan, ekip içerisinde hekim bulunan

istasyonlardır. Bu istasyonlar;

1)

Hastane acil servisi ile

entegre olanlar,

B1

tipi istasyon

2)

Birinci basamak sağlık kuruluşları ile entegre olanlar ise

B2

tipi istasyon olarak adlandırılır.

C TİPİ İSTASYON:

İhtiyaca göre günün belirlenen saatlerinde sadece ambulans hizmeti verilen,

idari ve özlük hakları bakımın

dan başhekimliğe bağlı acil sağlık istasyonlarıdır.

PARAMEDİK NEDİR?

    Paramedik, hasta ve yaralılara acil tıbbi bakımı hastane dışında alanda ve evde profesyonel seviyede başlatan, ambulansla transport esnasında devam ettiren, acil serviste hasta ve yaralıları teslim alan sağlık profesyonellerine gerekli bilgi ve kayıtları teslim edinceye kadar görevine devam eden, aynı zamanda ambulansın sürücülüğünü de yapabilen iki yıllık üniversite mezunu, ön lisans diplomalı sağlık personelidir.
   Ülkemizde paramedikler Kanada modeli örnek alınarak hazırlanan müfredatla ilk defa 1993 yılında Dokuz Eylül Üniversitesi bünyesinde ön lisans düzeyinde eğitim almaya başlamışlar ve ilk öğrenciler 1995 yılında ambulans ve acil bakım teknikeri (AABT) unvanıyla mezun olmuşlardır.Meslek unvanlarının Sağlık Bakanlığı tarafından tanınmaması nedeniyle uzun yıllar boyunca özel ambulans şirketleri ve hastanelerin acil servislerinde çalışan paramedikler ilk defa 2004 yılında yapılan personel alımıyla asıl çalışma alanı olan 112 ASH de görev almaya başlamışlardır.
   Acil tıp teknisyen ve teknikerlerine yönelik kanun düzeyinde düzenleme 2005 yılında Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair kanuna yapılan ek madde ile düzenlenmiştir.Bu madde 'Acil tıbbi yardım ve bakım ile sınırlı kalmak v Sağlık bakanlığı nca çıkarılacak yönetmeliğinde belirmek kaydıyla acil tıp teknikeri ile acil tıp teknisyenleri hastaya müdahale edebilir, bu hususta lazım gelen iş ve işlemleri yapabilirler.Hastane öncesi acil tıbbi yardım veren personel özel tip kıyafet giyer.' şeklinde yasada yer almıştır.
   22 Mayıs 2014 tarihli ve 29007 sayılı resmi gazete de yayınlanan sağlık meslek mensupları ile sağlık hizmetlerinde çalışan diğer meslek mensuplarının iş ve görev tanımlarına dair yönetmelik ek-1B kapsamında paramediklerin işve görev tanımları aşağıdaki şekilde belirlenmiştir.

1. Intravenöz ve ıntraosseöz girişim ile hastaneye ulaşıncaya kadar, Sağlık bakanlığı tarafından belirlenen acil ilaçları ve sıvıları kullanır.
2. Temel ve ileri hava yolu uygulamaları, endotrekeal entübasyon uygulaması, gerekli hallerde krikotirotomi ve oksijen uygulaması yapar.
3. Travma stabilizasyonu, kırık, çıkık ve burkulmalarda stabilizasyon, yara kapatma ve basit kanama kontrolü yapar.
4. Hastanın nakle hazır hale gelmesini ve uygun taşıma teknikleri ile hastanın naklini sağlar.
5. EKG çekimi ve ritim değerlendirmesi yapar monitörizasyon, defibrilasyon, kardiyoversiyon, eksternal pacemaker uygulaması gibi elektriksel tedavileri uygular.
6. Acil doğum durumunda doğum eylemine yardımcı olur.
7. Görevinin tüm aşamalarında haberleşme ağını doğru ve hızlı bir biçimde kullanır.
8. Ambulansı teknik, tıbbi araç-gereç ve malzeme yönünden kullanıma hazır halde bulundurur, zorunlu hallerde ambulansta sürücülük görevi yapar.

ÜLKEMİZDE 112

  Ülkemizde Acil Sağlık Hizmetlerinin verilmeye başlanmasının tarihi oldukça yakındır.Hatta standardize etme çalışmaları hala devam etmektedir.İlk zamanlarda hastane bünyesinde hizmet vermeye başlayan ambulanslar acil sağlık hizmetlerini de yürütmekteydi.İlerleyen zamanlarda 'Hızır Acil' kelimeleri ile telaffuz edilmeye başlamıştır.1994-95 yıllarında ilk defa üç büyük ilde (İstanbul,Ankara,İzmir) 112 ekipleri resmen kurulmaya başlamıştır.İlerleyen zaman içerisinde ambulans sayıları hızla artmaya başlayıp diğer illerde de 112'ler kurulmuştur.112 ilk kurulduğu yıllarda içerisinde ebeler hemşireler ve sağlık memurları özveriyle görev yapmakta ve çok az bir kısmında doktor bulunmaktaydı.5 Temmuz 1993 de Dokuz Eylül Üniversitesi bünyesinde ilk defa Ambulans ve Acil bakım teknikeri (Paramedik) bölümünü açtı.1996 yılında Sağlık Bakanlığının Acil Tıp Teknisyeni yetiştirmeye başlaması ilerleyen zamanlarda 112 ambulanslarında bu personellerin görev yapmasında ilk adımlar oldu.Dokuz Eylül ilk mezunlarını paramedik olarak 1995 vermiştir.2000 yılında ise ilk ATT mezunları verilmiştir.
  Bu mezunlar 2004 yılının ocak ayında 112 ambulanslarına ilk defa görevli olarak atanmış ve bundan sonra her yıl artan miktarda paramedik ve att istihdam edilmeye başlanmıştır.Acil sağlık hizmetleri istasyonları hızla artmaya başlamış ve hizmet verilen alan hızla genişlemiştir.Kırsal kesimlerde zorlu iklim şartlarında etkin acil sağlık hizmeti verilmesi için ilk defa 2007 yılında Türkiye Acil Sağlık Hizmetlerinde kar paletli ambulanslar görev yapmaya başlamıştır.2008 yılında ilk olarak helikopter ambulanslar göreve başladı ve hizmet alımı şeklinde bu hizmet halen devam etmektedir.Günümüzde acil sağlık sisteminin güçlendirilmesi amacıyla 112 acil sağlık hizmetleri ülke geneline tüm kentsel ve kırsal bölgeleri kapsayacak şekilde yaygınlaştırılmıştır.Yaygın istasyon ağı ve ileri düzeyde eğitimli ekipler ile, gelen acil çağrılara kentlerde ilk 10 dakikada ve kırsal alanda ilk 30 dakikada ulaşma oranları %90'ların üzerine çıkarak gelişmiş ülkelerdeki vakaya ulaşma sürelerini yakalamış bazılarını geride bile bırakmıştır.Gelen çağrıda vakanın aciliyetine ve yerine göre ambulans gelinceye kadar olay yerine hızlı ulaşımı sağlamak ve yerinde müdahale yapmak amacıyla motosikletli acil sağlık ekipleri de oluşturulmuştur.
  2002 yılında 481 olan 112 istasyon sayısı  Nisan ayı itibariyle  2253 e çıkarılmıştır.Nisan ayı itibariyle kullanılan ambulans sayısı ise hiç küçümsenmeyecek seviyede olup 4227 ye çıkarılmıştır.Nisan ayı itibariyle 266 palet takılabilen ambulans ile 20 adet önünde kar bıçağı bulunan kombi paletli ambulans, 64 adet 4 yaralı taşıyan ambulans, 91 adet yoğun bakım ve obez ambulans ile 60 adet motosiklet ambulans hizmet vermektedir.Adalardan ve sahil bölgelerimizde hasta naklini gerçekleştirmek üzere kullanılan deniz ambulanslarımız 2007 yılından 2015 yılı sonuna kadar 6957 hasta taşımıştır.
  112 acil sağlık hizmetleri ; 2013 yılında 3 milyon 665 bin 407, 2014 yılında 4 milyon 27 bin 215, 2015 yılı ekim ayı itibarile (Nisana kadar) 3 milyon 601 bin 776 hastaya tahliye ve sağlık hizmeti sunmuştur.Her geçen yıl daha da güçlenerek ve büyüyerek hizmet vermeye devam etmektedir.